ธุรกิจภาพยนตร์กลายเป็นหนึ่งธุรกิจไม่กี่ประเภทของบ้านเราที่เติบโตอย่างต่อเนื่องท่ามกลางภาวะเศรษฐกิจผันผวนเหมือนเช่นปัจจุบัน ในปี 2545 มีหนังอย่างน้อย 240 เรื่องที่ลงโปรแกรมฉายตามโรงภาพยนตร์ เพิ่มขึ้นจากปี 2544 เกือบ 50 เรื่อง (ปี 2544 มีหนังลงโรง 193 เรื่อง) ส่งผลให้ธุรกิจโรงภาพยนตร์ขยายตัวตามจำนวนหนังที่เพิ่มขึ้นด้วย

ความเฟื่องฟูแบบนี้ จึงไม่น่าแปลกใจเมื่อใครต่อใครในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับภาพยนตร์ต่างฝันหวานถึงความเฟื่องฟูในระดับ 'ขีดสุด' เหมือนเช่นอดีต โดยเฉพาะคนในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทยที่คาดหวังว่าสักวันหนึ่งหนังไทยจะกลับมาได้รับความนิยมอีกครั้ง

ปี 2545 หนังไทยเติบโตอย่างเห็นได้ชัด จากปี 2544 มีหนังเข้าโรงไม่ถึง 20 เรื่องนี้ แต่ในปีนี้เพิ่มขึ้นเป็น 21 เรื่อง แต่ละเรื่องได้รับการต้อนรับจากคนดูในระดับที่น่าพอใจ แม้ว่าจะมีข้อท้วงติงถึง 'คุณภาพ' ของงานบ้าง แต่ถือว่าเป็นจุดเริ่มที่น่าพอใจ เพราะคนในวงการต่างเชื่อว่าสักวันหนึ่งการสร้างงานในระดับคุณภาพจะตามออกมาเอง

ดังนั้นหากจะเปรียบหนังไทยในตอนนี้ ก็เหมือนเด็กกำลังเรียนรู้ สร้างเสริมประสบการณ์ให้ตัวเอง เพื่อว่าวันหนึ่งข้างหน้าจะได้เติบโตอย่างมีคุณภาพ

สิ่งหนึ่งที่เรากำลังเห็นในวงการหนังไทยขณะนี้ คือการแข่งขัน ช่วง 4-5 ปีก่อนในยุคที่หนังไทยตกต่ำสุดขีด การแข่งขันแทบจะไม่มีคนในอุตสาหกรรมนี้ทุกคน ต่างออกมาช่วยกันประคับประคอง เพื่อให้อุตสาหกรรมโดยรวมอยู่รอด อย่างเช่นมีการวางโปรแกรมล่วงหน้าเป็นปีๆ ว่าหนังของใครจะลงโรงในช่วงไหน และในแต่ละสัปดาห์ต้องไม่มีหนังไทยชนกันเองในแต่ละโปรแกรม

ต่อไปนี้หากหนังไทยเติบโตอย่างต่อเนื่องเหมือนที่เป็นอยู่ เชื่อเหลือเกินว่าการแข่งขันต้องเกิดขึ้น ซึ่งภาวะแบบนี้จะช่วยกระตุ้นให้คนทำหนังไทยพัฒนาตัวเอง เน้นในแง่ของคุณภาพมากขึ้น หากหนังเรื่องใดทำแบบสุกเอาเผากิน คนดูจะลงโทษหนังเรื่องนั้นๆ เอง รวมทั้งโอกาสในการ 'โกอินเตอร์' สำหรับหนังไทยก็คงจะน้อยไปด้วย

ประเด็นเกี่ยวกับการนำหนังสู่ตลาดต่างประเทศนั้น ดำเนินมาอย่างต่อเนื่อง หลายค่ายหลายคนส่งผลงานของตัวเองตะลุยตามเทศกาลภาพยนตร์ต่างๆ และคว้ามาได้หลายรางวัล จนคนในวงการหนังหลายคนกระหยิ่ม ว่าหนังไทยกำลังได้รับการยอมรับมากขึ้นจากนานาชาติ

แต่แท้จริงแล้ว ความนิยมที่เกิดขึ้นนี้ คนในวงการหนังบางคนอาจจะยังไม่ได้วิเคราะห์ให้ลึก ว่าเหตุที่ชาวต่างชาติชอบนั้น เป็นเพราะคุณภาพของงาน หรือเพราะความแปลกใหม่กันแน่ ซึ่งความจริงน่าจะเป็นประเด็นหลังมากกว่า ดังจะสังเกตได้จากหนังอะไรก็ตามที่อยู่นอกระบบอุตสาหกรรมอย่างฮอลลีวู้ด มักจะถูกจับตามองเสมอ อย่างเช่นยุคหนึ่ง หนังอิหร่านเคยมาเป็นที่หนึ่งตามเทศกาลต่างๆ พอมาถึงยุคนี้หลายเสียงบอกว่าเป็นหนังไทย

จริงอยู่ที่หนังไทยมีเทคนิคไม่เป็นรองใครในโลก เนื้อหาก็น่าสนใจ มีความแปลกใหม่ แถมยังใช้ทุนสร้างไม่มากนัก ซึ่งจุดนี้ถือเป็นจุดเด่นสำคัญที่หนังไทยถูกจับตามองในทุกๆ แห่งที่ไปฉาย แต่ปัญหาอยู่ที่เราจะคงความนิยมแบบนี้ให้ได้นานสักแค่ไหน

เราต้องยอมรับ ว่าหนังไทยมีจุดอ่อนที่แก้ไม่ตกมานานแสนนานแล้ว ก็คือขาดบทภาพยนตร์ดีๆ แม้ว่าจะมีเรื่องแปลกสักแค่ไหน ใช้เทคนิคสุดยอดระดับใด แต่ถ้าเล่าเรื่องได้ไม่เข้าท่า หนังเรื่องนั้นก็หมดค่าขึ้นมาทันที ฉะนั้นหากต้องการให้หนังไทย 'อยู่ได้' ตลอดรอดฝั่ง ค่ายหนังหรือผู้สร้างทุกคน คงต้อง 'เน้น' ในจุดนี้ให้มาก จากนั้นค่อยเดินหน้าเรียกร้องในส่วนที่อยู่ในฝ่ายส่งเสริมและสนับสนุน เช่น แหล่งเงินทุน และนโยบายของรัฐ

ปี 2546 จึงเป็นปี 'หัวเลี้ยวหัวต่อ' ของหนังไทย เพราะจะมีหนังไทยลงโรงจำนวนมาก ขณะเดียวกันจะเป็นปีแรกที่เราจะได้เห็นหนังไทยแข่งกันเองในแต่ละสัปดาห์ ซึ่งจุดนี้สังคมจะได้รับรู้ว่าใครเป็นตัวจริงตัวปลอมในวงการหนังบ้านเรา เมื่อถึงจุดนี้ เชื่อว่าหนังจะเติบโตบนฐานที่แข็งแรง มีความเป็นมืออาชีพมากกว่าที่ผ่านมา

อย่างไรก็ตาม พัฒนาการของหนังไทยโดยรวม ไม่น่าจะอยู่ในกำมือของคนในอุตสาหกรรมหนังเท่านั้น แต่ยังรวมถึงภาครัฐที่จะต้องส่งเสริมอย่างจริงจัง ควรจะวางนโยบายให้ชัดเจนว่าจะให้การสนับสนุนอย่างไร เพราะที่ผ่านมานั้นเสียงโอดโอยของคนทำหนังมีให้ได้ยินตลอด แต่ภาครัฐยังคงเพิกเฉยต่อเสียงเรียกร้องอย่างต่อเนื่อง

ถ้าคิดจะให้หนังไทยเป็นสินค้าส่งออก ถ้าต้องการให้หนังไทยเสริมส่งภาพพจน์ของประเทศอย่างที่เกาหลีใต้กำลังทำ ถ้าต้องการให้หนังไทยมีที่ยืนชัดเจนในอุตสาหกรรมหนังของโลก ทุกฝ่ายต้องหันมาให้ความสนใจ ไม่ใช่ทำเหมือนซังกะตายอย่างเช่นทุกวันนี้

แหล่งที่มา : คอลัมวิจารณ์บันเทิง, โดยประจวบ วังใจม, เสาร์สวัสดี, กรุงเทพธุรกิจ, วันเสาร์ที่ 21 ธันวาคม 2545

สินค้าที่เกี่ยวข้อง คลิกดูรายละเอียด